İSMAİL E. ERÜNSAL

Erzincan Kemaliye’de doğdu (1945). İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü’nden (1968) ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden (1969) mezun oldu. Edinburgh Üniversitesi’nde “The Life and Works of Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi, with a critical edition of his Dîvân” başlıklı teziyle doktorasını tamamladı (danışman: John R. Walsh, 1977).

İstanbul’da çeşitli kolejlerde ve okullarda edebiyat öğretmenliği yaptı. Meydan Yayınevi’nin yayımladığı Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi’sinin Yayın Kurulu’nda çalıştı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü’nde başladığı (1977) öğretim üyeliğini 1990 yılına kadar sürdürdü. 1982 yılında doçent, 1988’de profesör oldu. 1990-2006 yılları arasında Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arşivcilik Bölümü başkanlığını yürüttü. 1992-2000 yılları arasında aynı üniversitenin Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde, 1997-2010 tarihleri arasında da Fen-Edebiyat Fakültesi’nde yönetim kurulu üyeliği yaptı.

Kuruluş yıllarından (1981-1982) itibaren TDV İslâm Ansiklopedisi çalışmalarının her aşamasında ve kurumsallaşmasında çok önemli katkılarda bulundu; müellif-redaktör, ilim heyeti başkanı ve Ansiklopedi İnceleme Kurulu üyesi olarak ansiklopedi mutfağında hizmet verdi. 59 madde veya madde bölümü yazdı, çok sayıda maddenin ilmî redaksiyonunu yaptı. İslâmî ilimler alanında araştırmalar yapmak ve araştırmacı yetiştirmek amacıyla kurulan (1988) ve bir süre sonra TDV İslâm Ansiklopedisi Genel Müdürlüğü ile birleştirilen (1993) Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi’nin (İSAM) kuruluşundan itibaren İdare Meclisi / Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı (1988-2015). Özellikle İSAM Kütüphanesi’nin ve Kütüphane bünyesindeki dokümantasyon merkezinin kurulması ve geliştirilmesinde etkin rol aldı. İlâhiyat fakültelerinde yapılan lisans üstü çalışmaların niteliğini arttırmak amacıyla İlâhiyat Fakülteleri Tezler Kataloğu ve veri tabanının hazırlanmasını sağladı. İlâhiyat makaleler, Osmanlıca makaleler, Osmanlıca risâleler gibi önemli veri tabanlarının oluşturulmasına öncülük etti.

Hâlihazırda İSAM Kütüphanesi’nin ilmî danışmanlığını sürdürmekte ve İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde öğretim üyeliği yapmaktadır.

Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu (1984-1995), Başbakanlık Osmanlı Arşivleri Danışma Kurulu (1992-1994), Türk Tarih Kurumu Bilim Kurulu (1995) üyeliklerinde bulunan Erünsal, Türk Tarih Kurumu Ödülü’ne (1991), Türk Kültürü Araştırma Ödülü’ne (Elginkan Vakfı, 2011), Osmanlılarda Sahaflık ve Sahaflar başlıklı eseriyle Necip Fazıl Fikir-Araştırma Ödülü’ne (Star Gazetesi, 2014) ve TDV İslâm Ansiklopedisi’ne hizmetleri sebebiyle Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, “Yüzyılın İslâm Kültür Hizmeti Onur ve Hizmet Ödülleri” kapsamında onur ödülüne lâyık görüldü (2014). İlmî ve akademik çalışmaları eski Türk edebiyatı, kültür tarihi, kütüphanecilik ve arşivcilik alanlarında yoğunlaştı.

Kütüphanecilikle İlgili Osmanlıca Metinler ve Belgeler (I-II, İstanbul 1982-1990), The Life and Works of Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi, with a critical edition of his Dîvân (İstanbul 1983), Türk Edebiyatı Tarihinin Arşiv Kaynakları: The Archival Sources of Turkish Literary History (Cambridge 2008), Ottoman Libraries: A Survey of the History, Development and Organization of Ottoman Foundation Libraries (Cambridge 2008), The Evrenos Dynasty of Yenice-i Vardar: Notes and Documents (Heath Lowry ile birlikte, İstanbul 2010), Osmanlılarda Sahaflık ve Sahaflar (İstanbul 2013), Osmanlı Kültür Tarihinin Bilinmeyenleri: Şahıslardan Eserlere, Kurumlardan Kimliklere (İstanbul 2014), Osmanlılarda Kütüphaneler ve Kütüphanecilik (İstanbul 2015), Edebiyat Tarihi Yazıları: Arşiv Kayıtları, Yazma Eserler ve Kayıp Metinler (İstanbul 2016) başlıca eserleri arasında sayılabilir. Ayrıca Menâkıbü’l-Kudsiyye fî Menâsıbi’l-Ünsiyye: Baba İlyas-ı Horasânî ve Sülalesinin Menkabevî Tarihi (A. Yaşar Ocak ile birlikte, Ankara 1984, 1995, 2014) ve XV-XVI. Asır Melâmîliğinin Kaynaklarından Abdurrahman el-Askerî’nin Mir’âtü’l-ışk’ı (Ankara 2003) gibi önemli tenkitli neşirlere imza attı, İSAM Yayınları arasında neşredilen İlâhiyat Fakülteleri Tezler Kataloğu-I (1953-2000) (İstanbul 2008), İlâhiyat Fakülteleri Tezler Kataloğu-2 (2001-2007) (İstanbul 2008) ve İlâhiyat Fakülteleri Tezler Kataloğu (1953-2010) (İstanbul 2012) adlı eserlerin editörlüğünü yaptı.